بررسی نقش مصلحت در استنباط احکام در حوزه ی حقوق قراردادها

بررسی مصلحت به عنوان یکی از منابع استنباط در فقه شیعه هر چند مطالب نویی نمی باشد، لیکن اهمیت آن و عدم تبیین دقیق آن هنوز محقق را از پژوهش در این ارتباط بی نیاز نمی سازد. در این تحقیق سعی بر آن شده است تا پس از تبیین مفهومی مصلحت به بررسی این عنصر به عنوان یک منبع در ذیل عقل پرداخته شود به نحوی که مصلحت علیرغم این که در فقه شیعه به عنوان یک منبع مستقل شناخته نمیشود لیکن در ذیل عقل و به تبع آن قابلیت استناد دارد، به عبارت دیگر می توان گفت که استناد به مصلحت از طریق منبع عقل و توجه به مقاصد کلان شریعت میسر می شود. فقیه در مقام استنباط و یا اجرای احکام با توجه یه عنصر عقل و مقاصد کلان شریعت ، متون معتبر وادله به نحوی توجیه می نماید که با حفظ اعتبار این متون عنصر مصلحت را در استنباط خود دخالت دهد. اهمیت این موضوع در حقوق قراردادها نیز امری قابل انکار نیست، هر چند در ابتدا ذهن هر حقوقدان با شنیدن واژه مصلحت منصرف به مسایل حقوق عمومی می گردد. لیکن در حوزه حقوق خصوصی و به ویژه در حقوق قرارداد ها استناد به مصلحت از سوی فقیه در مقام استنباط و با حقوقدان در مقام تفسیر قانون امری است که بسیاری از نیازهای امروزی را پاسخ می دهد، به نحوی که این استناد در تمامی مراحل قرارداد اعم از تشکیل، اجرا و پایان آن قابل استفاده بوده که مواردی از هریک از این مراحل مورد بررسی قرار گرفته است.